Dr Jan Maria Jackowski - historyk, publicysta, pisarz, eseista, polityk. Urodził się 23 stycznia 1958 roku w Olsztynie w rodzinie o tradycjach patriotycznych. Jest synem dr. inż. Jerzego Jackowskiego (1912 – 1976), podporucznika Wojska Polskiego w wojnie obronnej 1939 roku i porucznika lwowskiej AK, zasłużonego leśnika i wybitnego działacza ochrony przyrody oraz Jadwigi z Kornagów (1915 – 2006), żołnierza AK, ekologa, popularyzatora polskiej kultury i przyrody, nauczyciela akademickiego, publicystki.
Jan Maria Jackowski w 1959 roku zamieszkał w Szczecinie. W 1972 roku ukończył Szkołę Podstawową nr 64 w Szczecinie, a w 1976 został absolwentem V Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Asnyka i uzyskał maturę. W marcu 1976 roku został finalistą II Olimpiady Historycznej. W tym samym roku zamieszkał w Warszawie i podjął studia w zakresie historii, doktryn politycznych i prawnych oraz dziennikarstwa na Uniwersytecie Warszawskim. Jest doktorem nauk humanistycznych w dyscyplinie historia. Ukończył także w 1982 roku Podyplomowe Studia Fotografii Naukowej i Technicznej na Wydziale Biologii tej uczelni, a w 2007 r. ukończył studia podyplomowe z zarządzania nieruchomościami w Wyższej Szkole Zarządzania i Przedsiębiorczości im. Leona Koźmińskiego w Warszawie.
W okresie studiów był uczestnikiem opozycji demokratycznej, związanym z Ruchem Praw Człowieka i Obywatela. Za działalność opozycyjną był inwigilowany i represjonowany przez Służbę Bezpieczeństwa. W 2002 r. Instytut Pamięci Narodowej wydał zaświadczenie nr 618/02, w którym nadał mu status pokrzywdzonego. Jest odznaczony honorową oznaką „Działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych”, która jest przyznawana działaczom opozycji antykomunistycznej oraz osobom represjonowanym z powodów politycznych w okresie PRL. W okresie studiów aktywnie uczestniczył również w życiu artystycznym w kręgu Galerii Repassage i Repassage 2. Uprawiał twórczość fotograficzną, był autorem kilku indywidualnych wystaw fotograficznych.
Debiutował jako fotoreporter w „Tygodniku Solidarność” (1981), jako eseista w „Tygodniku Powszechnym” (1982). W latach 1982-84 pracował jako nauczyciel historii w Liceum Ogólnokształcącym im. Ruy Barbosy w Warszawie. W latach 1984-1990 był redaktorem, a następnie sekretarzem redakcji kwartalnika „Fotografia” w Wydawnictwie ARKADY. W latach 1987-1989 był wiceprzewodniczącym Rady Pracowniczej w Wydawnictwie ARKADY. W 1988 roku był współzałożycielem reaktywowanej Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” przy Wydawnictwie ARKADY.
Od 1990 do 2010 roku był dziennikarzem Telewizji Polskiej. Był twórcą i współtwórcą cyklów programowych w Telewizji Polskiej poświęconych historii i publicystyce politycznej: „Drogi do wolności” (1992 – 1993) i „Interpelacje” (1989 – 1991) oraz pionierskich programów dotyczących rodziny „Pro Familia” (1994) i „Rodzina Rodzinie” (1991 – 1997), a także filmu dokumentalnego „Nadzieja jutra” (1994) . W latach 1995 – 97 był felietonistą Radia Maryja.
Jest członkiem Stowarzyszenia Autorów ZAiKS, autorem kilkunastu książek: zbioru esejów "Interpelacje. Kulisy manipulacji" (wspólnie ze Szczepanem Żarynem - 1991); eseju dokumentacyjnego "Bitwa o Polskę" (1993); trylogii "Bitwa o Prawdę" (1997): t. 1 "Labirynt złudzeń", t. 2 "Wyrok na Boga", t.3 "Do zwycięstwa"; antologii wywiadów "Usłyszeć głos ludzi" (2001); wyboru felietonów i komentarzy "Drogi i bezdroża III RP" (2004); studium przedstawiającego anatomię procesów globalizacyjnych "Polska w globalnej sieci" (2005); eseju o polityce państwa wobec rodziny "Czas rodzin" (2007); zbioru felietonów, komentarzy i esejów "Na tropach IV RP" (2008); bogato ilustrowanego fotografiami tomu wspomnień ukazujących dzieje rodziny Jackowskich na tle burzliwej historii Polski XX wieku "Znad Dniepru nad Odrę. Wspomnienia Matki i syna" (wspólnie z Jadwigą Jackowską - 2008); wyboru publicystyki zatytułowanego "Bitwa o Polskę w Europie" (2010); zbioru esejów „Bitwa o III RP” (2014); zbioru felietonów „Tęcza zamiast krzyża? Polska w czasach Tuska” (2015); monografii naukowej „Ks. Jan Gnatowski (1855 – 1925) na tle epoki. Biografia historyczna” (2018), opowieści o cenionym kapłanie, ale również uznanym pisarzu i publicyście, a także dyplomacie kościelnym, który należał do grona najwybitniejszych przedstawicieli polskiej inteligencji przełomu XIX i XX wieku; „Polska w ostatniej dekadzie”, wyboru felietonów z lata 2009 – 2019), a także „Doświadczyć wspólnoty. Pożegnanie prymasa Wyszyńskiego w obiektywie Jana Marii Jackowskiego” (2021), dwujęzycznego, w języku polskim i angielskim, albumu fotograficznego ze zdjęciami oraz tekstami Jana Marii Jackowskiego, który w 1981 roku był fotoreporterem „Tygodnika Solidarność” i uwiecznił kilka dni z ostatniego pożegnania prymasa Stefana Wyszyńskiego (1901 – 1981). Uczucia uczestników tych historycznych wydarzeń najlepiej wyrażał transparent ze słowami Jana Pawła II: „Takiego Ojca, Pasterza i Prymasa Bóg daje raz na 100 lat”. Jest także autorem ponad 1650 publikacji prasowych na łamach prasy krajowej i zagranicznej z zakresu problematyki artystyczno-kulturalnej, społecznej i politycznej, mediów, historii idei oraz zagadnień cywilizacyjnych.
O jego najbardziej znanej książce „Bitwa o Polskę” z 1993 roku św. Jan Paweł II mówił: „Wszyscy wiedzą, że Polska przeżywa teraz to, co jeden z autorów współczesnych, nawet dzisiejszych, nazwał <>. Toczy się taka bitwa o Polskę. Można powiedzieć: bitwa o polską duszę, bitwa o charakter naszego społeczeństwa, naszego narodu, naszego kraju, o kierunek naszej przyszłości – właśnie: z tym Krzyżem, czy bez tego Krzyża!”. („L’Osservatore Romano” 1993 nr 5-6, s. 25).
Jan Maria Jackowski od 1993r. do 1995 r. był członkiem Rady ds. Mediów i Informacji przy Prezydencie RP; w latach 1997-2001 posłem na Sejm RP III kadencji, przewodniczącym Sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu. W latach 2002 – 2005 był wiceprzewodniczącym, a następnie przewodniczącym Rady m. st. Warszawy. Od 2005 do 2007 był sędzią Trybunału Stanu; w latach 2011 – 2023 przez trzy kadencje był senatorem RP, a od 2015 do 2023 roku wiceprzewodniczącym senackiej Komisji Kultury i Środków Przekazu. W latach 2001-2016 był przez wszystkie trzy kadencje był członkiem Rady Powierniczej Zamku Królewskiego w Warszawie.
Ceni sobie życie rodzinne; żona Agnieszka, z zawodu filozof i pedagog, są rodzicami 6 córek.